Lampa kwarcowa (kwarcówka)

Jest to lampa wyładowcza ze szkła kwarcowego, emitująca promieniowanie nadfioletowe (ultrafiolet, UV). Wybór szkła kwarcowego o konstrukcji tego typu lampy podyktowany jest jego dużą przepuszczalnością dla promieniowania UV. Zasada działania lampy wyładowczej polega na wzbudzeniu pod wpływem przyłożonego zewnętrznego napięcia par sodu, rtęci lub gazów szlachetnych (na przykład neon, ksenon). Stan wzbudzenia (czyli stan, w którym jeden z elektronów, pod wpływem dostarczonej energii, przechodzi ze swojej normalnej, stacjonarnej orbity w atomie gazu na orbitę bardziej zewnętrzną) jest nietrwały. Elektron, powracając na swoją poprzednią orbitę, wydziela porcję (kwant) energii. Długość fali emitowanej zależy od rodzaju gazu lub pary metalu wypełniających lampę, od ciśnienia i od wysokości przyłożonego napięcia. Wydajność lamp wyładowczych emitujących promieniowanie widzialne, czyli skuteczność zamiany energii elektrycznej w świetlną, jest dużo wyższa niż w tradycyjnych żarówkach. Zastosowanie lampy kwarcowej związane jest z bakteriobójczymi właściwościami promieni UV i służy do wyjaławiania na przykład sal operacyjnych, pracowni bakteriologicznych, pomieszczeń w zakładach farmaceutycznych, a także w fizykoterapii do naświetlania chorych i rekonwalescentów, którym zalecono nasłonecznienie – promieniowanie to w warunkach naturalnych jest w znacznym stopniu emitowane przez Słońce. Ziemię, a tym samym organizmy żywe, chroni przed skutkami zabójczego dla nich w dużych dawkach promieniowania UV warstwa ozonowa. Promieniowanie to powoduje również efekt ciemnienia skóry u osób wystawionych na długotrwałe działanie promieni słonecznych, czyli efekt opalania się. Ponieważ opalenizna jest w pewnych kulturach elementem zwiększającym atrakcyjność, lampy kwarcowe są także stosowane do jej uzyskiwania (przy odpowiednio dobranych, nieszkodliwych dawkach promieniowania emitowanego przez nie).